Anadolu Yaban Koyunu’nun İzinde

Eskiz Defterimden / Sulandırılabilen Grafit Tebeşir ve Suluboya

Anadolu bozkır doğasına ilişkin şimdiye kadar izlediğim en güzel belgesel, Bozkırın Çocukları: Anadolu Yaban Koyunu. Ayrıca Türkiye’de tek bir yaban hayvanı türü üzerine çekilen ilk doğa belgeseli olma özelliğini de taşıyor.

Yönetmenliğini Ece Soydam’ın gerçekleştirdiği söz konusu belgesel izleyicilerine muhteşem bir görsel şölen sunmasının yanısıra ve bozkırın uzaktan bakıldığında kolaylıkla seçilemeyen ne büyük bir yaşamsal çeşitliliği içinde barındırdığını da gözler önüne sererek doğasına hayran bırakıyor.

Dün oğlumun da benimle birlikte merakla, heyecanla izlediği belgesel videosunun yanısıra, not halinde kendime derlediğim alıntıları sizlerle aşağıda paylaşıyorum.

“…Anadolu Yaban Koyunları ya da bilimsel adıyla Ovis Gmelini Anatolica; Konya il sınırları içinde yaşıyorlar. Halk arasında isimleri Ceren, Ceran veya Dağ Koyunu olarak da geçiyor. Koyun kelimesi akla yaban sıfatını getirmese de onlar gerçek anlamda yaban ve onlar evcil akrabalarının aksine son derece çevik ve hızlı.

Dünyada bir tek Türkiye’de yaşayan Anadolu Yaban Koyunu’nun evcil koyunun atası olduğu düşünülüyor. Türk ve yabancı bilim insanlarının bu konudaki genetik ve arkeolojik çalışmaları devam ediyor. Anadolu Yaban Koyununun dişilerinde boynuz görülmeyen tek yaban koyunu türü olması bu olasılığı güçlendiriyor.

Bundan 40 yıl önce yaşam alanlarındaki daralma ve aşırı avlanma onları Anadolu yaban hayatından neredeyse tümüyle silmişti. Bozkırın kurak engebeli ve açık arazilerinde 1000-1700m yükseklikte yaşayan Anadolu Yaban Koyunu bir zamanlar İç Anadolu’nun batı ve güney sınırlarında görülüyordu. 1960’lı yıllarda yalnızca Konya il sırları içinde ve soyları 40’a kadar düşen Yaban Koyunu 1966 yılında Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 42.000 hekratlık bir alanda koruma altına alındı ve yaban koyun avı yasaklandı. Bugün Anadoluda 2000’e yakın yaban koyunu yaşıyor...”

Anadolu Yaban Koyununun yaşamını izlemediyseniz mutlaka izleyin, şu bozkır sevilmez mi!